گفتوگوی سوگواران | سال شانزدهم
نشست پنجم با عنوانِ
زیست پدیداری امام رضا(ع) پس از واقعهٔ عاشورا
با ارائهٔ
دکتر سعید طاوسیمسرور
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
دوشنبه ۲۲ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۷
دربارهی نشست:
یادداشت از سعید طاوسیمسرور
هر یک از امامان (ع) به تناسب شرایط زمانه خود از راههایی برای ترویج مکتب اهل بیت (ع) استفاده کردهاند؛ مثلا امام زینالعابدین (ع) در شرایط سیاه پس از عاشورا، از طریق دعا به هدایت و آموزش شیعیان و دیگر مسلمانان پرداخت یا امام جواد و امام هادی (ع) علاوه بر دعا، فرهنگ زیارت و زیارت نامه را وسیله ترویج و تعلیم مکتب اهل بیت (ع) قرار دادند. در این میان امام رضا (ع) در امتداد اقدامات پدرانش از امام سجاد تا امام کاظم (ع)، نقش ویژهای در تثبیت و ترویج فرهنگ عزاداری برای امام حسین (ع) ایفا کرد. شاهد این ادعا روایات متعدد منقول از امام رضا (ع) درباره اهمیت عزاداری عاشورا است که مستند شیعیان در چگونگی اقامه عزا بوده است. از جمله از آن حضرت چنین نقل شده است: «هر كس در روز عاشورا كسب روزی و رفع نيازهای خود را ترک كند، خداوند نيازهای دنيا و آخرتش را برآورده میسازد و هر كس روز عاشورا روز مصيبت و غم و گريهاش باشد، خداوند روز قيامت را روز شادی و سرور او قرار خواهد داد و چشمان او را به ديدن ما در بهشت روشن خواهد كرد».
به علاوه در روایتی از آن حضرت، روزهداری در روز عاشورا، پیروی از آل زیاد محسوب شده و از روزه گرفتن در این روز نهی شده است. در روایتی از امام رضا (ع) آمده است: «پدرم امام موسی (ع) چون ماه محرم داخل میشد، کسی آن حضرت را خندان نمیدید و اثر حزن و اندوه بر آن حضرت ظاهر میشد در مجموع دهه اول ماه و چون روز دهم میشد روز مصیبت و گریه و اندوه او بود و میگفت امروز روز شهادت امام حسین (ع) است». این روایت مستند علامه مجلسی در کتاب زاد المعاد برای توصیه به عزاداری در کل دهه اول محرم بوده است و نیز مستند محدث قمی در کتاب فیض العلام فی عمل الشهور و وقایع الایام؛ چنان که مینویسد: «باید شیعیان از وقت رؤیت هلال، محزون و غمگین شوند و به لوازم تعزیت آن حضرت قیام نمایند.»
فایل دیداری نشست را از اینجا ببینید.
فایل شنیداری نشست را از اینجا بشنوید.