مدرسه «مطالعات دین» باشگاه اندیشه برگزار می‌کند:
نشست دهم زنان و دین: آمنه‌ودود و بازخوانی متن مقدس از منظری زنانه
با حضور دکتر اعظم پویا (دانشیار دانشگاه تهران)
یکشنبه ۷ اسفند ۱۴۰۱
📝 درباره‌ی نشست: دکتر اعظم پویا
کتاب «قرآن و زن» تألیف آمنه ودود که حدود سی سال پیش منتشر شد، کتابی پیشتاز در حوزه مطالعات تفسیری زنانه‌نگر از قرآن بود.
نویسنده‌اش که زنی نومسلمان بود و در محافل آکادمیک حضوری جدی داشت، خود با گوشت و پوستش پرسش‌های ناظر به مسائل زنان در برابر اسلام و قرآن در دنیای جدید را لمس کرده بود و به عنوان یک زن مسلمان در پی یافتن پاسخ آن‌ها رساله دکتری‌اش را با موضوع قرآن و زن در پژوهش گرفت. از زمان او تاکنون تلاش‌های جدیدی در این حوزه صورت گرفته، اما کتاب او همچنان مورد توجه است.
آنچه تلاش او را برجسته می‌کند، استفاده او از یک روش تفسیری جدید است که الگوگرفته از روش تفسیری استادش فضل‌الرحمان است. بررسی قوت و ضعف کار او در کتابش قرآن و زن محل بحث ما در این نشست خواهد بود. همین‌طور به بررسی جایگاه او در میان دیدگاه‌های دیگر در این حوزه خواهیم پرداخت.
📝 گزارش مختصر
نشست آمنه ودود و بازخوانی متن مقدس از منظری زنانه‌نگر با حضور دکتر اعظم پویا یکشنبه ۷ اسفند ۱۴۰۱ به همت مدرسه مطالعات دین در باشگاه اندیشه برگزار شد. گزارش مختصر آن را در ادامه می‌بینید:
آمنه ودود از دیدگاهی که قرآن را تبعیض‌آمیز علیه زنان می‌داند یا تنها بر وجوه مثبت زنانه‌نگرانه‌اش تأکید می‌ورزد، عبور کرد و به منظری رسید که هم به ایرادات تبعیض‌آمیز پاسخ داد و هم نگرش‌های مثبت را تقویت کرد.
در دیدگاه آمنه ودود قرآن از دو بخش عام و خاص تشکیل می‌شود. بخش اول شامل اهداف کلان مانند عدالت اجتماعی بوده و بخش دوم مواردی است که به لحاظ محدودیت‌های تاریخی و جغرافیایی و فرهنگی در قرآن منعکس شده است.
ودود تلاش کرد تا هرمنوتیک توحیدی را به‌مثابه روشی برای تفسیر قرآن ارائه دهد. در این نگاه قرآن در قالب یک واحد منسجم مطالعه می‌شود و تکثرهای برآمده از شرایط زمانه نزول قرآن در نسبت با اهداف کلی و اساسی الهی انسجام می‌یابد.
از آن‌جا که قرآن برای همه جوامع و مردم تمام دوران‌ها آمده، باید مطابق با شرایط هر جامعه و به‌صورت منحصر به فرد بازخوانی شود.
آیات قرآن تدریجاً به مسلمانان عرضه شده است؛ این یعنی قرآن و پیامبر با مردم دیالوگ داشته و قرآن در این مسیر دیالوگی تشخص یافته است.
ودود معتقد است باید زنان به وادی تفسیر قرآن گام نهند تا فهم قرآن صرفاً به متن پیشین مردسالار متکی نباشد؛ بلکه شایسته است جهان‌بینی قرآنی با کوشش توأمان زنان و مردان گویاتر شود.
رسالت و نبوت در دین منحصر به مردان نیست؛ بلکه درباره زنان هم می‌توان قائل به نبوت شد؛ چنان‌که ای‌بسا با شواهدی اثبات شود مریم نبی بوده است.
صوت نشستِ «آمنه ودود و بازخوانی متن مقدس از منظر زنانه»
ویدئوی نشستِ «آمنه ودود و بازخوانی متن مقدس از منظر زنانه»
