مدرسه «مطالعات انقلاب» باشگاه اندیشه برگزار میکند:
سلسله نشستهای «انقلاب چیست؟»
بررسی تجربۀ ایران از مفهوم «انقلاب» با تأکید بر انقلاب مشروطه، انقلاب اسلامی و رخداد ۱۴۰۱
نشست یکم: آیا انقلاب ۵۷ برای آب و برق مجانی و مرگ بر آمریکا بود؟
با حضور دکتر صادق زیباکلام (عضو هیأت علمی دانشگاه تهران)
سهشنبه ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
📝 دربارۀ نشست
امروزه به هر جنبش و خیزشی اجتماعی در شبکههای اجتماعی مفهوم انقلاب را نسبت میدهند. این در حالی است که در چهار قرن گذشته در سراسر جهان جنبشهای اجتماعی بسیاری رخ داده است اما دانشمندان و پژوهشگران حوزه سیاست تعداد محدودی از این کنشهای اجتماعی را انقلاب نامیدهاند.
در تاریخ ایران نیز جنبشهای اجتماعی متعددی در دو قرن اخیر ثبت شده هست و دانشمندان به دو واقعه تنها نام انقلاب را اتلاق کردهاند. پرسش اینجاست؛ انقلاب اساساً چیست و چه ویژگیهایی دارد که برخی از خیزشها و جنبشها را در برنمیگیرد. برای پاسخ به این پرسش کلیدی و فهم مؤلفههای انقلاب از منظر دانش سیاست سلسه نشستهایی را با حضور استادان و فعالان این حوزه برگزار خواهیم کرد که این نشست نخستین آنهاست.
📝 گزارش مختصر
صادق زیباکلام استاد تمام علومسیاسی دانشگاه تهران در نشست نخست درسگفتارهای «انقلاب چیست؟» که به همت مدرسه «مطالعات انقلاب» باشگاه اندیشه برگزار شد گفت: نسل امروز را با نسل من نمیتوان از نظر میزان مطالعه دقیقاً مقایسه کرد اما درباره آنها میتوان گفت نسل جدید نسلی سرخورده از گذشته و ناامید از آینده است. هم نسل کنونی و نسل ما مشکلات متعددی داشته و داریم.
او با اشاره به نخستین اعدامهای انقلابی تأکید کرد که چون در انقلابها کسانی به قدرت میرسند که در زندان بودند، فراری بوده یا شکنجه شدهاند و چیزی جز خشونت و کینه و نفرت ندیدهاند میتوان نظر ولز را تایید کرد که هیچ انقلابی ختم به دموکراسی نمیشود.
زیباکلام در ادامه تشریح کرد: به جای اینکه به انقلاب بپردازیم باید به نگاهی بپردازیم که امروز جامعه به انقلاب دارد. و بدانیم چگونه این نگاه به وجود آمد.
او کار خود را به عنوان یک استاد دانشگاه و پژوهشگر و تاریخپژوه بررسی این دانست که چگونه این نگاه به وجود آمده است و گفت: نگاه به تاریخ بعد از انقلاب تغییر کرده است. ما کشور عقبماندهای هستیم و علم در جامعه ما پیشرفته نیست. به خصوص علوم انسانی در جامعه ما عقبمانده است چون علوم دیگر را می شور خرید اما علوم انسانی را نمیتوان خرید و وارد کرد.
وی با بیان اینکه تاریخ به محکمه تقلیل یافته است خاطرنشان کرد: قبل از انقلاب هم این وضعیت بود اما بعد از انقلاب انحراف و کج روی پررنگتر شد. تاریخ محکمه نیست. کار تاریخ فهم سیاهی و سفیدی نیست. کار تاریخ شناخت گذشته است و ما از این بابت به نحوی حزنانگیز عقبمانده هستیم. باید نگاه کلانتری به مسئله داشت.
زیباکلام در پایان به پرسشهای حاضران پاسخ گفت و تأکید کرد: تاریخ نشان میدهد هیچ نظام دیکتاتوری تا ابد باقی نتوانسته است بماند.
این نشست اولین جلسه از سلسله سخنرانی های مدرسه انقلاب با عنوان «انقلاب چیست؟» با حضور علاقهمندان در شبستان باشگاه اندیشه عصر سیام خرداد ماه برگزار شد.
صوت نشستِ «انقلاب چیست؟ (۱)»
ویدئوی نشستِ «انقلاب چیست؟ (۱)»