مدرسه «مطالعات فضا (معماری و شهر)» باشگاه اندیشه و کوبه برگزار می‌کنند:
نشست «ارتباط علوم شناختی با هنر و معماری»
با ارائۀ جمال اسماعیل‌زاده (پژوهشگر و مدرس معماری و علوم شناختی)
چهارشنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۲ ساعت ۱۸:۳۰

✍️ درباره‌ی نشست

در عصر ارتباطات و هوش مصنوعی و دنیایی که زندگی‌مان بیشتر مجازی‌ست تا حقیقی، مطالعات ذهن بشری هر روز پر رونق تر می شود و شناخت فرایند‌های عمل مغز در دانش های مختلف از فلسفه گرفته تا دانش های تجربی اعصاب، روانشناسی و حتی هنر و مهندسی پایه‌های مستحکم تری می‌یابد. دنیا به سمت دنیایی تصویری و واقعیت‌های مجازی راه می‌پیماید و شناخت این تصاویر پر رنگ و لعاب هر روز جذاب تر می‌شود.

اما حقیقت چیست؟ شناخت عملکرد مغز بشر می‌تواند آخرین دستاورد بشر در شناخت حقیقت باشد. تصاویری که در ذهن پدید می آید یا ادراکاتی که از دنیا در ذهن شکل می‌گیرد همه راهگشای شناخت بهتر تمام دانش های بشری است. علوم شناختی دانش بین رشته‌ای‌ست که سعی بر شناخت این موضوعات دارد، و با ارتباط آن با دیگر دیسیپلین‌ها از جمله هنر و معماری به شناخت بهتر محیط انسانی و خلق و طراحی پدیده های انسانی می توان دست یافت.

در این نشست اصول علوم شناختی مورد بررسی قرار می‌گیرد، ارتباط آن با هنر و معماری روشن می‌شود و کارکردها و مصداق‌های آن برای طراحی و معماری ارائه می‌شود.

📝 گزارش مختصر (فرید مصلح – دبیر مدرسه «مطالعات فضا» باشگاه اندیشه)

نشست مدرسه‌ی مطالعات فضا (معماری و شهر) و کوبه روز چهارشنبه دهم آبان‌ماه در شبستان باشگاه اندیشه با حضور جمال اسماعیل‌زاده، پژوهشگر و مدرس حوزه‌ی معماری و علوم‌ شناختی برگزار شد. هدف از برگزاری این نشست، آشنایی عمومی مخاطبان از این حوزه‌ی دانشِ نو و کمترشناخته‌شده بود. اسماعیل‌زاده کوشید تا با نگاهی میان‌رشته‌ای، همزمان به هر دو حوزه توجه داشته باشد و‌ دریچه‌ای جدیدی برای بررسی هنر و زیبایی‌شناسی بگشاید.

او در ابتدا به معرفی اجمالی تاریخچه‌ی شکل‌گیری علوم شناختی پرداخت و سپس حوزه‌های متنوع این عرصه را معرفی کرد. در ادامه مخاطبین با ساختار کلی مغز آشنا شدند و با شیوه‌ی درک و دریافت انسان به یک آشنایی نسبی رسیدند. اسماعیل‌زاده پس از آن بر کاربرد و ابزار این حوزه اشاره کرد و مصداق‌هایی از به‌کارگیری آن در معماری و هنر را بیان کرد. او با معرفی تعداد زیادی کتاب و نویسندگان این حوزه، کوشید تا نشان بدهد که گستره‌ی پژوهش‌ها در در علوم شناختی وسیع است و سویه‌های مختلفی را می‌توان از آن دنبال کرد. اسماعیل‌زاده نمودهای علم اعصاب در معماری را تشریح کرد تا نشان بدهد که علوم شناختی می‌تواند نسبت دریافت ما با فرم، رنگ، بافت، عمق و سایر جنبه‌های فضایی را بررسی کند. او با مقایسه‌ی پژوهش‌های متفکرانی الکساندر و پالاسما با علوم شناختی،‌ نشان داد که علوم‌شناختی می‌تواند از ساحتی دیگر الگوواره‌هایی برای حس فضا کشف کند.

با وجود اینکه این ارائه حدود یک ساعت به درازا کشید، اما پرسش‌های پرشماری درباره‌ی ماهیت بحث و جنبه‌های کاربردی آن وجود داشت که در پایان جلسه مطرح شد. در انتها، مصلح، دبیر مدرسه‌ی مطالعات فضا، قول داد که درس‌گفتاری با تأکید بر نسبت معماری و هنر با علوم شناختی در ماه‌های آینده در باشگاه اندیشه برگزار خواهد شد.

صوت نشستِ «ارتباط علوم شناختی با هنر و معماری»
ویدئوی نشستِ «ارتباط علوم شناختی با هنر و معماری»